Recent kon je op VTM een programma bekijken met de veelbelovende titel ‘Tiny House Battle’. Het format was gebaseerd op de combinatie van een doe-het-zelf show en een ‘huizenjacht’. Het is puur entertainment, dat wel, en het toont aan waar het schoentje wringt op de woonmarkt. Er werd immers gezocht naar oplossingen voor diverse categorieën van mensen, van jonge hipsters, over een alleenstaande mama met tienerdochters, tot een jongeman met autisme. Maar ernstige vragen werden uit de weg gegaan. Want het format liet niet toe het te hebben over bouwvoorschriften, materiaalkeuzes of financiële beperkingen. Er werd vaag verwezen naar een ‘budget’ voor de bouwers en niet uitgelegd waarom het afgewerkte product 25.000 euro moest kosten.

Wetten, regels en geld… kwamen nauwelijks aan bod in Tiny House Battle.

Dat toont aan dat de Tiny Houses werden gebouwd in een soort ‘vacuum’ , los van de werkelijkheid en los van allerlei beperkingen die het effectief leven in zo’n Tiny House niet evident maken. We lijsten er enkele op.

• Ten eerste, een TH met die grondoppervlakte (9m x 3m bruto) vereist dat er niet meer dan 2 mensen in wonen of verblijven. Een moeder met 2 tienerdochters of een compleet gezin bestaande uit 2 ouders en 2 kinderen horen niet thuis in dergelijke woning. Dit heet overbewoning.
• Ten tweede, om als volwaardige woning te gebruiken, moeten er voldoende ruimtes zijn met een vrije hoogte van 2,20m. Minstens 18m2 van de oppervlakte moet die hoogte hebben, zonder badkamer of slaap loft. Met een maximale hoogte van 4m, kan je dus niet al te veel niveau’s inbouwen. Het is wel zo dat een TH dat gebruikt wordt als vakantieverblijf niet noodzakelijk aan de dezelfde voorwaarden moet voldoen.
• Ten derde, dat brengt ons bij de functie van het TH. Wanneer het TH niet als ‘woning’ wordt gebruikt, maar als tuinkamer, weekendverblijf of op een nomadische manier, dan is het een ander verhaal. De vraag is waarom dat onderscheid, en dus het juiste verhaal, niet werd verteld tijdens het programma. Er werd voortdurende gealludeerd op het ‘wonen’ (enige woning) en er niet bij verteld in hoeverre kopers ook nog ergens anders een woning bewoonden. En wat met domicilie en adresfraude?
• Ten vierde, wat ons brengt bij de grond, en daarmee de grond van de zaak. Er is immers een reden waarom THOW zo populair zijn. Het is een manier om een woning te bouwen en te verwerven terwijl er geen ‘grond’ voorhanden is, gevonden is of gekocht kan worden… In vele gevallen is het een poging om te ontsnappen aan de druk van de bestaande woonmarkt en de daarbij horende dure bouwgrond. De programma makers zorgen niet voor de ‘grond’ om de THOW te zetten en sturen de kopers letterlijk en figuurlijk ‘het bos in’. Ook op de talrijke fora (zoals FB groepen) is de vraag naar een ‘plek’ en naar ‘grond’ één van de meest gestelde vragen.

Op de technische aspecten van de diverse THOW die tijdens het programma werden gebouwd en verkocht, al dan niet achteraf, gaan we niet ingaan. Daarvoor is het beeldmateriaal niet geschikt. Zelfs stilstaande beelden tonen niet de werkelijkheid van het bouwen zelf. Dat is ook niet de bedoeling van het programma, en dus is dat geen punt van kritiek, eerder een vaststelling.

We hopen oprecht dat er meer programma’s komen die het over Tiny Houses, Tiny Living, Ecologisch Bouwen en Wonen willen hebben. Maar altijd met de vraag om een correct beeld te schetsen van de vele aspecten die met deze keuzes verbonden zijn. En dat ontbreekt totaal in deze show. Het is niet alleen een gemiste kans, maar wakkert ook de koorts aan van de Tiny House Dromers die eerder noodgedwongen kiezen voor een THOW. En dat is geen goede evolutie.