Vlaams minister van wonen, Matthias Diependale, wil in 2024 het juridisch kader voor alternatieve woonvormen, waaronder Tiny Houses, rond krijgen. Toen hem in de commissie wonen in oktober 2022 gevraagd werd wat hij van plan was om te doen met het fenomeen van de Tiny Houses, gaf hij het volgende antwoord.

“Het onderzoek naar de knelpunten voor nieuwe woonvormen wordt algemeen gevoerd voor zes types van nieuwe woonvormen. Hierin worden vormen van kleinschalig wonen, waaronder ook tiny houses, mee onderzocht.

De stand van zaken is als volgt: de eerste fase van het onderzoek waarin de instrumenten van het woonbeleid worden bekeken, is afgerond. Uit het overzicht van knelpunten en aandachtspunten kunnen een aantal beleidsvoorstellen genomen worden. Er zijn enkele dingen die we daar al uit kunnen leren. De besluitvorming hierover loopt momenteel. Voor de tweede fase, waarin de andere Vlaamse beleidsdomeinen worden onderzocht, loopt de inventarisatieoefening momenteel nog. De oefening op federaal niveau moet trouwens nog opgestart worden.

Het is, voor alle duidelijkheid, niet de bedoeling om een specifiek beleidskader uit te werken voor elk van de onderzochte nieuwe woonvormen. De focus in het plan van aanpak ‘nieuwe woonvormen’ ligt op het wegwerken van knelpunten in bestaande regelgeving, waarmee deze woonvormen vandaag de dag geconfronteerd worden. Dat is een stelling die we altijd naar voren hebben geschoven, dat we er vooral voor moeten zorgen dat die drempels, zeker de juridische drempels, worden weggewerkt.

Als het specifiek gaat over de woonvorm tiny houses, zien we dat de knelpunten zich voornamelijk bevinden op het vlak van Omgeving en ruimtelijke ordening. Ik denk dat dat ook een beetje naar boven komt in uw vraagstelling. Zoals gezegd, loopt deze oefening momenteel nog met de verschillende Vlaamse beleidsdomeinen.

Het begrip tiny houses staat niet gedefinieerd in de regelgeving. Vanuit het beleidsdomein Omgeving wordt de vraag gesteld of een afgebakende definitie ook wel wenselijk is, aangezien elke definitie onmiddellijk nieuwe vragen en beperkingen oproept. We zien dat de provincie Vlaams-Brabant volgende definitie gebruikt: het betreft woningen met een minimale oppervlakte van 45 m² tot 80 m². Volgens Tiny Houses Vlaanderen vzw bedraagt de oppervlakte van een tiny house dan weer maximaal 50 m².”

Welke type Tiny House zou Diependaele voor ogen hebben wanneer hij erover spreekt?

De verwijzing naar onze vereniging komt er niet toevallig. Wij hebben uitgebreid meegewerkt aan de eerste fase van het onderzoek dat door de Vlaamse administratie wordt uitgevoerd. We werden nog niet gecontacteerd voor het verdere onderzoek. Maar zoals ook aangegeven in het antwoord van de minister is het duidelijk dat de wetgeving mbt ruimtelijke ordening de grootste hindernissen heeft als het op Tiny Houses aankomt, of ze nu op wielen staan of niet. Nochtans speelt ook de Vlaamse Codex Wonen een grote rol. Eerder gaf de minister aan niet af te stappen van de ondergrens van 18m2 die gehanteerd wordt in de definitie van de ‘kamer woning’. En in bepaalde steden is de mogelijkheid van de inrichting van ‘kamer woningen’ geschrapt. Op die manier is er dus nog steeds geen positief en sluitend antwoord op de vraag waaraan een Tiny House precies moet voldoen om te gelden als ‘volwaardige’ woning waar ‘permanente bewoning’ mogelijk is.

We moeten dus verder inzetten op beleidswerk en blijven beschikbaar voor alle overheden die willen constructief samenwerken aan mogelijkheden om Tiny Houses een plaats te geven in hun stad of gemeente.